मासिक पाळी म्हणजे काय

होय, मासिक पाळीदरम्यान होणाऱ्या रक्तस्रावाचा वास येऊ शकतो. मासिक पाळीमध्ये गर्भाशयाच्या अस्तरामध्ये उतींचा समावेश असतो. या उती आणि रक्त मिसळल्याने त्या स्रावातून थोड्या प्रमाणात वास येऊ शकतो. जर तुम्ही निरोगी असाल तर रक्ताचा फार वास येत नाही. मात्र, त्यात लोह आणि बॅक्टेरिया असल्याने त्याला धातूचा वास असू शकतो. मासिक पाळीतील रक्तस्रावाचा वास इतरांच्या लक्षात येत नाही आणि या तुम्हाला स्वच्छतेची सवय असेल तर या समस्येचा सामना तुम्ही योग्य पद्धतीने करू शकता. परंतु, मासिक पाळीदरम्यान होणाऱ्या स्रावाचा तीव्र वास येत असेल तर हे संसर्गाचे लक्षण असू शकते. अशावेळी आपल्या स्त्रीरोग तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.

मासिक पाळीदरम्यान येणारे पेटके आणि इतर दुखण्यांमुळे मुलींना त्रास होऊ शकतो. वेदनादायी मासिक पाळी म्हणजे ‘डिस्मेनोरिया’ नावाची स्थिती आहे. पाळीदरम्यान हे लक्षण जास्त नोंदवले जाते. मासिक पाळीच्या काळात शरीरातून विविध हार्मोन्स सोडले जातात. ज्यामुळे गर्भाशयाचे अस्तर आकुंचन पावते. यामुळे ही वेदना मासिक पाळीच्या काळात एक किंवा दोन दिवस रहाते.

पहिल्यांदा मासिक पाळी आल्यानंतरची परिस्थिती थोडी आव्हानात्मक असते. ही काहीतरी विचित्र किंवा वेगळी गोष्ट आणि याविषयी कुणाशी बोलावे अथवा नाही असा प्रश्नदेखील पडू शकतो. परंतु, हे लक्षात ठेवा की मासिक पाळी म्हणजे काय आणि त्याविषयी अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी तुम्हाला मदतीची आवश्यकता असते. हा प्रश्न प्रत्येक मुलीला पडू शकतो आणि प्रत्येकीला इतरांसोबत बोलताना अस्वस्थ किंवा असुरक्षित वाटू शकते. या काळात आपली आई आपल्या सर्व प्रश्नांची उत्तरे देऊ शकते. ती या काळात तुमची सर्वात जवळची आणि विश्वासू मैत्रीण असते. कारण या प्रसंगातून ती आधीच गेलेली असते. त्यामुळे या विषयावर तिच्याशी बोलायला सुरुवात करा. तुमचा त्रास, तुमची मनःस्थिती आईपेक्षा अधिक कुणीच जाणून घेऊ शकणार नाही. त्यामुळे ती या काळात हवी ती मदत तुम्हाला करू शकते. याचबरोबर तुमची मावशी, मैत्रिणीची आई, मोठी बहीण अशा मोजक्याच व्यक्तींसोबत याविषयी बोलण्यासाठी तुम्ही तयार असता. त्यामुळे आईनंतर या व्यक्तींसोबतही मन मोकळे बोला. तसेच आपल्या स्रीरोग तज्ज्ञांकडून तुम्हाला या विषयाचे वैद्यकीय ज्ञानदेखील मिळू शकते. त्यामुळे तुमच्या आसपासच्या परिसरातील चांगल्या स्रीरोग तज्ज्ञांची भेट घ्या आणि आपल्या मनातील प्रश्नांना मोकळी वाट करून द्या.

शारीरिक स्वच्छता ही आवश्यक गोष्ट आहे. परंतु, मासिक पाळीदरम्यान याकडे अधिक लक्ष द्यायला हवे. आपल्या शरीरातून रक्तस्राव होत असतो आणि अशावेळी शरीर स्वच्छ असणे अधिक गरजेचे असते. त्यामुळे या काळात गरम पाण्याने अंघोळ करावी. तसेच रक्तस्राव होणारी जागा वारंवार स्वच्छ करायला हवी. चांगल्या दर्जाचे सॅनिटरी पॅड वापरा व तेदेखील दिवसातून दोन ते तीन वेळा बदलायला हवे. कोणतेही घरगुती पॅड किंवा कपडे वापरणे टाळा.द्या.

मासिक पाळी ही पूर्णपणे सामान्य गोष्ट आहे. त्यामुळे तुमच्या दैनंदिन जीवनावर त्याचा परिणाम होऊ देऊ नका. मासिक पाळी सुरू असल्यावरदेखील तुम्ही शाळेत जाऊ शकता. तसेच आपल्या मित्र-मैत्रिणींसोबत खेळू शकता. तुम्ही सहसा जे काही दैनंदिन जीवन जगता आहात तसेच या काळातही जगा. मासिक पाळीदरम्यान पेटके येतात किंवा थकवा जाणवतो अशावेळी तुम्हाला काही गोष्टी सोयीस्कर वाटत नसल्यास त्यापासून ब्रेक घ्या. शरीराला आरामाची गरज असल्यास त्याला आराम द्या. जास्त दगदग करू नका.

नाही. तुम्हाला मासिक पाळी येते हे कुणाच्याही लक्षात येणार नाही. जोपर्यंत तुम्ही याविषयी कुणासोबत बोलत नाही तोपर्यंत त्यांना याविषयी कळणार नाही. मात्र, माझ्या मते तुम्ही तुमच्या आईला याबाबत माहिती द्या. जेव्हा केव्हा तुमची मासिक पाळी येत असेल तेव्हा आईला त्याविषयी सांगा. म्हणजे तुम्हाला काही मदत लागल्यास ती तुमच्यासाठी उपलब्ध राहील.